การขยายตัวของเมืองเป็นตัวขับเคลื่อนการเติบโตที่สำคัญ

รถไฟความเร็วสูงจากเจิ้งโจว มณฑลเหอหนาน ไปยังนครฉงชิ่ง เริ่มเปิดบริการเดือนมิถุนายนปีที่แล้ว
(ภาพโดย หลี่หยาง/ซินหัว)

แผนของพรรคคอมมิวนิสต์จีนและสภาแห่งรัฐมุ่งขยายการบริโภคภายในประเทศ

จีนกำลังมองหาวิธีที่จะเร่งการขยายตัวของเมืองซึ่งเป็นส่วนหนึ่งของความพยายามในวงกว้างเพื่อกระตุ้นการบริโภคภายในประเทศท่ามกลางการกีดกันทางการค้าที่ที่เพิ่มขึ้นในเวทีการค้าโลก กลยุทธ์ดังกล่าวกำหนดไว้ในมาตรการที่มุ่งขยายอุปสงค์ภายในประเทศระหว่างปี 2023-2035 แผนดังกล่าวกำหนดและออกโดยคณะกรรมการกลางพรรคคอมมิวนิสต์จีนและสภาแห่งรัฐ เผยแพร่สู่สาธารณะเมื่อวันที่ 14 ธันวาคม เอกสารดังกล่าวอธิบายถึงการขยายตัวของเมืองว่าเป็นช่องทางสำคัญในการเพิ่มการบริโภคและยกระดับอุตสาหกรรม และแนะนำว่ามันจะเป็น “ใบพัดหลัก” สำหรับการเติบโต การเน้นให้มีการสร้างการบริโภคภายในประเทศให้มากขึ้นนั้นเกิดขึ้นเนื่องจากเงินในกระเป๋าของจีนเติบโตขึ้นอย่างมากในช่วงสองสามทศวรรษที่ผ่านมา แผนระบุว่าจีนเป็นผู้นำของโลกด้านยอดขายรถยนต์ใหม่ในช่วง 13 ปีที่ผ่านมา

การเปลี่ยนแปลงจากการพัฒนาที่ขับเคลื่อนโดยการลงทุนและการส่งออกไปสู่การพัฒนาที่ขับเคลื่อนโดยการบริโภค จะช่วยให้ได้ประโยชน์สูงสุดจากการมีตลาดขนาดใหญ่พิเศษของจีน นอกจากนี้ ยังเป็นการปกป้องประเทศจากสภาพแวดล้อมภายนอกที่ “ซับซ้อนและจริงจัง” เช่น การกีดกันทางการค้าเพิ่มขึ้นและความเป็นเจ้าโลก ตลอดจนส่งเสริมการหมุนเวียนของเศรษฐกิจและสร้างกระบวนทัศน์การพัฒนาใหม่

ในส่วนของความก้าวหน้าในการพัฒนาเมืองใหม่ที่มีประชาชนเป็นศูนย์กลางนั้น แผนดังกล่าวระบุว่า หูโข่วหรือระบบทะเบียนบ้าน จำเป็นต้องยกเครื่องใหม่เพื่อช่วยเปลี่ยนผู้อพยพในชนบทให้เป็นผู้อาศัยในเมือง ภายใต้ระบบทะเบียนบ้าน แบบคู่ขนานในเมืองและชนบทในปัจจุบัน ทำให้คนที่ไม่ได้มีทะเบียนบ้านอยู่ในเมืองนั้น ไม่สามารถเข้าถึงการดูแลสุขภาพ โรงเรียน และบริการสาธารณะในท้องถิ่นนั้นๆ ได้ แนวทางที่มีประชาชนเป็นศูนย์กลางหมายถึงการส่งเสริมกลุ่มเมืองใหม่ การลงทุนด้านบริการสาธารณะและการดูแลสุขภาพในมณฑล และการอัปเกรดโครงสร้างพื้นฐานในเมืองใหญ่ เช่น การเพิ่มลิฟต์ในอาคารอพาร์ตเมนต์เก่าเมื่อผู้อยู่อาศัยมีอายุมากขึ้น

มาตรการดังกล่าวเน้นย้ำกลุ่มเมืองเฉิงตู-ฉงชิ่ง โดยกล่าวว่าการก่อสร้างจะถูกผลักดันต่อไปในปีต่อๆ ไป หนังสือพิมพ์ไชน่าซิตี้นิวส์(China City News) หนังสือพิมพ์ที่ให้ความสำคัญกับประเด็นการขยายตัวของเมือง รายงานในเดือนนี้ว่ากลุ่มเมือง 19 กลุ่ม ซึ่งรวมถึงกลุ่มเมืองเฉิงตู-ฉงชิ่ง กำลังสร้างที่อยู่อาศัยสามในสี่ของผู้อยู่อาศัยในเมืองของจีนบนที่ดินหนึ่งในสี่ของประเทศและมีส่วนในจีดีพีของประเทศถึงร้อยละ 80

พื้นที่ชนบทที่มีฐานะยากจนก็เป็นเป้าหมายในการส่งเสริมการบริโภคอีกด้วย เจ้าหน้าที่ส่วนกลางระบุว่าพวกเขาจะใช้ “แคมเปญการก่อสร้างในชนบท” เพื่อปรับปรุงสภาพแวดล้อมที่อยู่อาศัยที่นั่น แต่ให้คำมั่นว่าจะรักษารูปลักษณ์ดั้งเดิมของหมู่บ้านที่รุ่มรวยด้วยประเพณีและวัฒนธรรม พวกเขาวางแผนที่จะเพิ่มการใช้จ่ายในชนบทในด้านรถยนต์ เครื่องใช้ในบ้าน เฟอร์นิเจอร์และวัสดุตกแต่งบ้าน พร้อมกับการพัฒนาอีคอมเมิร์ซเพื่อช่วยให้ผลผลิตจากเกษตรกรในท้องถิ่นเข้าถึงครัวในเมือง จะมีการส่งเสริมอุตสาหกรรมต่างๆ เช่น โฮมสเตย์ในชนบท เกษตรกรรมเพื่อการพักผ่อน และการท่องเที่ยวเพื่อให้พื้นที่ชนบทมีช่องทางในการหารายได้ที่หลากหลายขึ้น มาตรการดังกล่าวได้เรียกร้องให้มีการสร้างความสัมพันธ์รูแปแบบใหม่ระหว่างภาคอุตสาหกรรมและการเกษตรกับพื้นที่ชนบทและเมือง อันหมายถึงการมีกลไกการพัฒนาที่ประสานกันซึ่งความก้าวหน้าทางอุตสาหกรรมจะช่วยส่งเสริมการเกษตร และจะใช้ความเจริญของเมืองสร้างความเจริญก้าวหน้าให้ชนบท

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา การขยายตัวของเมืองทั่วประเทศจีนเติบโตอย่างรวดเร็ว โดยเมื่อปีที่แล้วอัตราการขยายตัวของเมืองเป็นร้อยละ 64.2 ตามรายงานของสำนักงานสถิติแห่งชาติ ณ สิ้นปี 2022 มีผู้อยู่อาศัยในเมือง 914 ล้านคน เพิ่มขึ้น 12.05 ล้านคน ประชากรชนบทมี 498 ล้านคน ลดลง 11.57 ล้านคนเมื่อเทียบกับปีก่อนหน้า

นายจาง เฟย รองผู้อำนวยการสถาบันเพื่อการปฏิรูปและการพัฒนาแห่งประเทศจีน ซึ่งเป็นคลังสมองในเมืองไหโข่ว มณฑลไหหลำ กล่าวกับผู้สื่อข่าวหนังสือพิมพ์ไชน่าซิตี้นิวส์ว่า จีนกำลังอยู่ในช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อที่สำคัญในการยกระดับโครงสร้างการบริโภค การขยายตัวของเมืองไม่เพียงแต่กระตุ้นการขยายตัวของขนาดการบริโภคเท่านั้น แต่ยังช่วยยกระดับโครงสร้างให้สำเร็จด้วย โดยเขาคาดการณ์ว่า ภายในปี 2025 การใช้จ่ายด้านบริการต่อหัวของจีนมีแนวโน้มที่จะสูงถึงประมาณร้อยละ 50 ของค่าใช้จ่ายทั้งหมด เพิ่มขึ้นจากปีที่แล้วร้อละ 44.2