ภาพใหม่ของ "Made-in-China" ครองใจคนทั่วโลก

“ตุ๊กตาลาบูบู้” ของเล่นจากบริษัท Pop Mart สัญชาติจีน ในระหว่างพิธีเปิดร้านสาขาใหม่ในกรุงเทพฯ ภาพถ่ายเมื่อวันที่ 5
กรกฎาคม 2567 (ซินหัว)

“ลาบูบู้” ของเล่นรูปสัตว์ขนฟูจากแบรนด์ Pop Mart ของจีน ได้จุดกระแสความนิยมไปทั่วโลก แสดงให้เห็นว่าบริษัทต่าง ๆ ในจีนกำลังปรับเปลี่ยนภาพลักษณ์ในระดับนานาชาติด้วยนวัตกรรม การเล่าเรื่องทางวัฒนธรรม และการทำให้ทรัพย์สินทางปัญญา (IP) ภายในประเทศเป็นสากล

จีนเป็นผู้ผลิตและส่งออกของเล่นรายใหญ่ที่สุดของโลกมาช้านาน โดยในอดีต ผลผลิตส่วนใหญ่ประกอบด้วยสินค้าราคาถูกที่ผลิตขึ้นสำหรับแบรนด์ต่างประเทศ อย่างไรก็ตาม ในปัจจุบัน ของเล่นสะสมดีไซน์เนอร์ (designer toys) รุ่นใหม่ ๆ เช่น ลาบูบู้ กำลังนิยามอุตสาหกรรมใหม่ด้วยการส่งออกที่ไม่ได้เป็นแค่การส่งออกผลิตภัณฑ์เท่านั้น แต่ยังรวมถึงเรื่องราวและความรู้สึกด้วย

Pop Mart ผู้ผลิตของเล่นจากปักกิ่งที่อยู่เบื้องหลัง ลาบูบู้ และตัวละครต้นฉบับ IP อื่น ๆ เป็นหนึ่งในผู้นำการเปลี่ยนแปลงนี้ ด้วยแรงผลักดันจากกระแสตอบรับในระดับนานาชาติ บริษัทมีรายได้เติบโตในไตรมาสแรกของปี 2568 อยู่ที่ 165 ถึง 170% เมื่อเทียบกับช่วงเดียวกันของปีที่ผ่านมา โดยรายได้จากต่างประเทศพุ่งสูงขึ้น 475 ถึง 480%

Pop Mart ไม่ใช่บริษัทเดียวที่เร่งสร้างแบรนด์ในตลาดของเล่นระดับโลก ผู้ผลิตของเล่นจากจีนอย่าง TOP TOY ดำเนินกิจการร้านค้ามากกว่า 280 แห่งทั่วโลก และบริษัท 52TOYS รายงานว่าธุรกิจของบริษัทเติบโตขึ้น 300% ในประเทศไทยในปี 2567

ความนิยมอย่างแพร่หลายของ Labubu และของเล่นประเภทเดียวกันทำให้วงการวัฒนธรรมของจีนซึ่งกำลังเติบโตอย่างรวดเร็วได้รับความสนใจ จนกลายเป็นนามบัตรสำหรับการส่งออกของจีน ในปี 2567 อุตสาหกรรมวัฒนธรรมของจีนเติบโตอย่างต่อเนื่อง โดยมีบริษัทที่ได้รับการสำรวจ 78,000 แห่งสร้างรายได้ 14.15 ล้านล้านหยวน (ประมาณ 1.97 ล้านล้านดอลลาร์สหรัฐ) เพิ่มขึ้น 6 % เมื่อเทียบเป็นรายปี บริษัทเหล่านี้ได้รายงานกำไรรวม 1.29 ล้านล้านหยวน เพิ่มขึ้น 10.8 %จากปี 2566

อุตสาหกรรมเกมถือเป็นอีกหนึ่งตัวอย่างที่แสดงให้เห็นถึงวัฒนธรรมจีนที่เข้าถึงผู้บริโภคทั่วโลก "Black Myth: Wukong" วิดีโอเกม 3A ที่มีกราฟิกล้ำสมัย ได้ดึงดูดผู้เล่นจากทั่วโลกได้เป็นจำนวนมาก โดยผู้เล่นหนึ่งในสามอยู่นอกประเทศจีน ในขณะเดียวกัน เกมยอดนิยมอย่าง "Genshin Impact" และ "Honkai: Star Rail" ยังคงติดอันดับเกมที่มียอดดาวน์โหลดสูงสุดในประเทศและภูมิภาคกว่า 100 แห่ง

ข้อมูลจากสมาคมสื่อเสียงและวิดีโอรวมถึงสิ่งพิมพ์ดิจิทัลของจีนเผยว่า ผลิตภัณฑ์เกมที่พัฒนาขึ้นในจีนสามารถสร้างรายได้จากต่างประเทศถึง 18,560 ล้านเหรียญสหรัฐในปี 2567 ซึ่งเพิ่มขึ้น 13.39% เมื่อเปรียบเทียบกับปีก่อนหน้า

เครือข่ายโรงงานขนาดใหญ่ของจีนที่ครอบคลุมทุกประเภทอุตสาหกรรมตามการจัดประเภทของสหประชาชาติ ยังคงเป็นฐานที่สำคัญในการก้าวเข้าสู่วัฒนธรรมนี้ สำหรับ Pop Mart ความเป็นเลิศในการผลิตถือเป็นส่วนสำคัญในการนำวิสัยทัศน์ที่สร้างสรรค์สู่ความจริง ประสบการณ์หลายปีทำให้โรงงานในจีนสามารถตอบสนองต่อความต้องการด้านการออกแบบที่มีความพิถีพิถันสูงสุด เช่น การสร้างสรรค์ส่วนประกอบเฉพาะเพื่อให้ดวงตาของตุ๊กตาเปล่งประกายและแสดงอารมณ์ได้มากยิ่งขึ้น

เจ้าของโรงงานที่ทำงานร่วมกับ Pop Mart เคยกล่าวไว้ว่า “หากคุณสามารถผลิตของเล่นสำหรับ Pop Mart ได้ คุณก็สามารถสร้างของเล่นดีไซเนอร์ใด ๆ ก็ได้ในโลก”

ศ.หลาน ชิ่งซิน จากมหาวิทยาลัยเศรษฐศาสตร์และธุรกิจระหว่างประเทศได้กล่าวว่า การเปลี่ยนแปลงจากการส่งออกผลิตภัณฑ์ไปสู่การส่งออกแบรนด์และทรัพย์สินทางปัญญาเป็นผลลัพธ์ตามธรรมชาติของการพัฒนาเศรษฐกิจในจีน “การเปลี่ยนแปลงนี้แสดงให้เห็นถึงการยกระดับโครงสร้างอุตสาหกรรมของจีน และการเติบโตของบริษัทจีนในเวทีการดำเนินงานระหว่างประเทศ”