เทคโนโลยีเอไอช่วยตรวจหามะเร็งกระเพาะระดับต้นผ่านซีทีแสกน
นักวิจัยชาวจีนได้พัฒนาโมเดลเอไอ (AI) ที่สามารถตรวจพบสัญญาณเริ่มต้นของมะเร็งกระเพาะอาหารได้จากการซีทีสแกน (CT scan) ทั่วไป ช่วยให้แพทย์สามารถระบุกรณีปัญหาต่าง ๆ ได้เร็วขึ้น
โมเดล DAMO GRAPE ซึ่งพัฒนาร่วมกันโดยโรงพยาบาลมะเร็งเจ้อเจียงและสถาบัน DAMO ของอาลีบาบาในมณฑลเจ้อเจียง ทางตะวันออกของจีน ได้รับการทดสอบกับผู้ป่วยมากกว่า 70,000 ราย และให้ผลลัพธ์ที่น่าพอใจ
ผลการศึกษานี้ได้รับการตีพิมพ์ในวารสาร Nature Medicine เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา
“การค้นพบนี้ถือเป็นเรื่องที่น่าสนใจ เนื่องจากเครื่องมือดังกล่าวอาจสามารถระบุผู้ป่วยมะเร็งกระเพาะอาหารระยะเริ่มต้นได้มากขึ้นในอนาคต” ผู้วิจารณ์วารสารรายหนึ่งกล่าว
เฉิง เซียงตง ผู้แทนพรรคคอมมิวนิสต์ประจำโรงพยาบาลกล่าวว่า มะเร็งกระเพาะอาหารทำให้มีผู้เสียชีวิต 260,000 รายต่อปีในจีน แม้ว่าการตรวจพบในระยะเริ่มต้นจะช่วยเพิ่มอัตราการรอดชีวิต 5 ปีจากต่ำกว่า 30%เป็นมากกว่า 90% แต่ผู้ป่วยจำนวนมากหลีกเลี่ยงการส่องกล้องตรวจภายใน และคุณภาพของการตรวจคัดกรองก็แตกต่างกันไปในแต่ละโรงพยาบาล
จาง หลิง ผู้เขียนที่เกี่ยวข้องและผู้เชี่ยวชาญด้านอัลกอริทึมอาวุโสของ DAMO Academy กล่าวว่า ซีทีสแกนแบบไม่ใช้สารทึบแสงเป็นการตรวจแบบที่นิยมใช้ในการตรวจสุขภาพและการดูแลผู้ป่วยนอก เนื่องจากทั้งคุ้มทุนและมีประสิทธิภาพ อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไปถือว่าไม่เหมาะสำหรับการสแกนอวัยวะกลวง เช่น กระเพาะอาหาร
ทีมวิจัยได้ท้าทายความเชื่อแบบเดิมนี้ด้วยการสร้างชุดข้อมูลภาพซีทีสแกนกระเพาะอาหารแบบไม่ใช้สารทึบแสงที่ใหญ่ที่สุดในโลก ซึ่งเอาชนะความยากลำบากต่างๆ เช่น รูปร่างของกระเพาะอาหารที่เปลี่ยนแปลง การรบกวนเนื้อหาภายใน และเซลล์มะเร็งระยะเริ่มต้นที่จำกัดอยู่ในชั้นเยื่อเมือก
จางกล่าวว่า “โมเดลดังกล่าวมีความไว 85.1% และความจำเพาะ 96.8% เหนือกว่ารังสีแพทย์ที่ทำได้ 21.8% และ 14% ตามลำดับ นี่ถือเป็นครั้งแรกที่ซีทีสแกนแบบไม่ใช้สารทึบรังสีสามารถตรวจพบมะเร็งกระเพาะอาหารระยะเริ่มต้นได้”
ในโรงพยาบาลระดับภูมิภาคสองแห่ง โมเดลดังกล่าวสามารถตรวจพบมะเร็งได้ 17.7% และ 24.5% ในผู้ป่วยที่มีความเสี่ยงสูงที่ได้รับการตรวจ ซึ่งรวมถึงผู้ป่วยจำนวนมากที่ไม่มีอาการ
ฮู่ ชาน ผู้เขียนหลักและศัลยแพทย์ด้านกระเพาะอาหาร โรงพยาบาลมะเร็งเจ้อเจียง กล่าวว่า โมเดล DAMO GRAPE อาจช่วยเติมเต็มช่องว่างในการตรวจจับมะเร็งกระเพาะอาหารระยะเริ่มต้นระหว่างการตรวจภาพ
ในระหว่างการศึกษา ทีมวิจัยได้ตรวจสอบการทำซีทีสแกนก่อนหน้านี้จากผู้ป่วย 11 รายที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งกระเพาะอาหาร และพบว่าโมเดล AI ตรวจพบความผิดปกติในการสแกนที่ใช้เวลา 2 ถึง 10 เดือนก่อนการวินิจฉัย
กรณีที่น่าสนใจกรณีหนึ่งเกี่ยวข้องกับผู้ป่วยอายุ 45 ปีที่ได้รับการวินิจฉัยว่าเป็นมะเร็งกระเพาะอาหารระยะลุกลาม AI สามารถระบุเครื่องหมายมะเร็งได้สำเร็จเมื่อวิเคราะห์ซ้ำจากซีทีสแกนที่เธอได้รับสำหรับอาการอื่นหกเดือนก่อนการวินิจฉัย
“หากมีเครื่องมือนี้ที่พร้อมใช้งานเร็วกว่านี้ ผู้ป่วยก็จะได้รับการรักษาได้เร็วขึ้นมาก” หูกล่าว
เฉิงกล่าวว่าโมเดล AI ได้ถูกนำไปใช้ในพื้นที่เสี่ยงสูงสำหรับมะเร็งกระเพาะอาหารในประเทศจีน และมีแผนที่จะขยายเพิ่มเติมในประเทศและต่างประเทศ
