วิทยาศาสตร์ส่องสว่างโลกแห่งจักรวาลที่นิทรรศการในกรุงปักกิ่ง

ณ นิทรรศการที่จัดขึ้นที่ใจกลางกรุงปักกิ่ง เมืองหลวงของจีน ข้อมูลของจักรวาลกลายมาเป็นงานศิลปะที่จับต้องได้

การเดินทางผ่านระยะทาง 10,000 ล้านปีแสงด้วยการเลื่อนนิ้ว การเผชิญหน้ากับเครือข่ายเศษซากอวกาศที่พันกันยุ่งเหยิง ซึ่งโคจรอยู่รอบโลกในขณะนี้ และการฟังเพลงที่สร้างจากข้อมูลที่รวบรวมโดยดาวเทียมที่โคจรอยู่ในอวกาศ ล้วนเป็นตัวเลือกในนิทรรศการที่มีชื่อว่า “โบราณคดีแห่งจักรวาล: การสำรวจในกาลเวลาและอวกาศ” ซึ่งเปิดให้สาธารณชนเข้าชมเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคมที่พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติของจีน ที่นี่ ผู้เข้าชมสามารถค้นพบและสำรวจประตูสู่จักรวาลแห่งใหม่

นิทรรศการดังกล่าว ซึ่งจัดขึ้นร่วมกันโดยพิพิธภัณฑ์ สถานทูตสวิตเซอร์แลนด์ประจำประเทศจีน และสถาบันเทคโนโลยีแห่งสหพันธรัฐสวิส โลซานน์ (EPFL) ถือเป็นหนึ่งในกิจกรรมที่จัดขึ้นเพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 75 ปีแห่งการสถาปนาความสัมพันธ์ทางการทูตระหว่างจีนและสวิตเซอร์แลนด์

นิทรรศการซึ่งจะจัดขึ้นเป็นเวลา 3 เดือนนี้ประกอบด้วยผลงานหลายชิ้นที่สร้างขึ้นจากข้อมูลการสังเกตจริง และเปลี่ยนปรากฏการณ์จักรวาลที่เป็นนามธรรมให้กลายเป็นประสบการณ์ที่ดื่มด่ำ

หลง ซิงหรู ภัณฑารักษ์ร่วมของนิทรรศการกล่าวว่า “คนทั่วไปมักจะรู้สึกห่างเหินจากชุดข้อมูลทางวิทยาศาสตร์พื้นฐานอันมากมาย ศิลปะเป็นสื่อกลางที่ยอดเยี่ยมในการบอกเล่าเรื่องราวทางวิทยาศาสตร์ มันช่วยเสริมสร้างการแสดงออกทางวิทยาศาสตร์”

ความเห็นของหลง ซิงหรูปรากฏเป็นรูปเป็นร่างผ่านการจัดแสดงในนิทรรศการนี้

การติดตั้งที่พัฒนาโดยห้องทดลองของ EPFL เพื่อนำเสนอจักรวาลแบบไดนามิกนั้นใช้เอ็นจิ้นการเรนเดอร์กราฟิกแบบกำหนดเองเพื่อสร้างแบบจำลองจักรวาล 3 มิติแบบโต้ตอบ ซึ่งทำให้ผู้เยี่ยมชมสามารถเดินทางข้ามระดับจักรวาลที่ครอบคลุมขนาด 27 ระดับ

นิทรรศการอีกแห่งที่อยู่ใกล้เคียง ซึ่งเป็นระบบการแสดงภาพดาราศาสตร์ฟิสิกส์แบบโต้ตอบ ฉายภาพอวกาศห้วงลึกของ NASA ประมาณ 500 ภาพลงบนสภาพแวดล้อมทรงโดม จากนั้นโมดูลเพิ่มประสิทธิภาพทางแสงจะแปลงข้อมูลกล้องโทรทรรศน์เป็นเนบิวลาสว่างระยิบระยับและกาแล็กซีที่โคจรมาชนกัน

นิทรรศการนี้เชื่อมโยงการค้นคว้าเกี่ยวกับจักรวาลที่ดำเนินมายาวนานหลายพันปี สิ่งประดิษฐ์ล้ำค่าจากคอลเลกชันของพิพิธภัณฑ์เจ้าภาพ คือ แผ่นจารึกในสมัยราชวงศ์ซ่งใต้ (ค.ศ. 1127-1279) ซึ่งเผยให้เห็นถึงความเชี่ยวชาญด้านดาราศาสตร์ของจีนในยุคแรกๆ

แผนที่ดาวของนิทรรศการนี้บันทึกแผนที่ดาวฤกษ์ 1,434 ดวงอย่างแม่นยำ รวมถึงขอบเขตของทางช้างเผือก เส้นทางสุริยวิถี และกลุ่มดาวบนดวงจันทร์ 28 กลุ่ม ซึ่งแม่นยำกว่าแผนที่ของยุโรปในยุคเดียวกัน

นักดาราศาสตร์สมัยใหม่ยืนยันว่าตำแหน่งดาวฤกษ์ในนิทรรศการนี้สอดคล้องกับแคตตาล็อกร่วมสมัยอย่างน่าทึ่ง

อย่างไรก็ตาม นอกเหนือไปจากความมหัศจรรย์ทางประวัติศาสตร์แล้ว ยังมีคำเตือนที่ชัดเจนเกี่ยวกับอนาคตอีกด้วย

ด้วยจำนวนดาวเทียมและยานอวกาศที่เพิ่มมากขึ้น ขยะอวกาศก็ถูกสะสมมากขึ้นเรื่อยๆ ห้องปฏิบัติการ EPFL ได้สร้างอุปกรณ์แสดงภาพข้อมูลแบบโต้ตอบที่นำเสนอภาพดาวเทียมและเศษซากอวกาศจำนวนหลายหมื่นชิ้นแบบไดนามิก

เมื่อมองดู จะพบว่าโลกกำลังถูกพันด้วยใยแมงมุมจำนวนมากที่ประกอบด้วยชั้นขยะอวกาศหนาแน่น

เกา ลู่ ภัณฑารักษ์และผู้ช่วยนักวิจัยของพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติจีนกล่าวว่า “สิ่งนี้บังคับให้เราต้องคิดใหม่ว่าเราจะสำรวจและจัดการทรัพยากรอวกาศในอนาคตอย่างไร”

นอกจากจะแสดงให้เห็นจักรวาลอันห่างไกลแล้ว นิทรรศการนี้ยังสำรวจสถานที่ของมนุษยชาติในจักรวาลนั้นด้วย

นิทรรศการนี้ประกอบด้วยผลงานชุดหนึ่งที่ออกแบบโดยคณาจารย์และนักศึกษาจากสถาบันศิลปะและการออกแบบของมหาวิทยาลัยชิงหัว ซึ่งเป็นผู้ร่วมจัดนิทรรศการ โดยจินตนาการถึงการเดินทางของโลกในอนาคต

ศาสตราจารย์ซือ ตั้นชิง แห่งสถาบันฯ กล่าวว่า “วิทยาศาสตร์และศิลปะแยกทางกันที่เชิงเขาแต่กลับมารวมกันอีกครั้งที่ยอดเขา เราต้องการให้นักศึกษามีทั้งความคิดทางวิทยาศาสตร์และความคิดสร้างสรรค์ในการออกแบบเชิงทดลอง โดยผสานเทคโนโลยีเข้ากับการสำรวจ ความสามารถนี้จึงมีความสำคัญอย่างยิ่งในยุค AI”