พิพิธภัณฑ์พระราชวังฉลองครบรอบ 100 ปีมรดกที่เต็มไปด้วยชีวิตชีวา ทันสมัยและเปิดกว้าง

หอไตรอันศักดิ์สิทธิ์ (ไท่เหอเตี้ยน) ของพิพิธภัณฑ์พระราชวังในกรุงปักกิ่ง เมืองหลวงของจีน ภาพถ่ายเมื่อวันที่ 10
ตุลาคม 2568 (ซินหัว)

หวาง ห่าว นักศึกษาจากนครเทียนจิน ทางตอนเหนือของจีน ต่อแถวนานเกือบ 5 ชั่วโมงหน้าพิพิธภัณฑ์พระราชวังปักกิ่ง (กู้กง) เพื่อชมภาพวาดกระดาษจีนที่เก่าแก่ที่สุดในโลกที่ยังคงอยู่ โดยเป็นผลงานของฮัน ห้วง ศิลปินในศตวรรษที่ 8

ภาพวาดโบราณและโบราณวัตถุล้ำค่าอื่น ๆ ได้รับการจัดแสดงในนิทรรศการพิเศษที่จัดโดยพิพิธภัณฑ์เพื่อเฉลิมฉลองครบรอบ 100 ปีในวันศุกร์ที่ 10 ตุลาคม 2568

หวางเป็นหนึ่งในกลุ่มผู้เยี่ยมชมที่หลั่งไหลมายังพิพิธภัณฑ์ที่ตั้งอยู่ในบริเวณพระราชวังต้องห้ามในช่วงวันหยุดวันชาติและเทศกาลไหว้พระจันทร์ที่เพิ่งสิ้นสุดลง

“หากคุณยืนอยู่ตรงหน้าภาพวาดจริง ๆ และมองเห็นฝีแปรงที่ถูกวาดขึ้นเมื่อกว่าพันปีก่อน คุณจะเข้าใจว่าทำไมการรอคอยถึงคุ้มค่า” หวังกล่าวด้วยความตื่นเต้น

หลายศตวรรษที่ผ่านมา ผู้คนธรรมดาสามารถมองเห็นหลังคาสีเหลืองของพระราชวังได้เพียงแวบเดียวจากภายนอกกำแพงสูงตระหง่าน ในขณะที่ความลึกลับของโลกภายในยังคงเป็นเพียงเรื่องของจินตนาการ

เมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2468 พิพิธภัณฑ์พระราชวังได้รับการก่อตั้งขึ้นโดยยึดตามพระราชวังต้องห้าม ซึ่งครั้งหนึ่งเคยเป็นพระราชวังของราชวงศ์หมิง (ค.ศ.1368-1644) และราชวงศ์ชิง (ค.ศ.1644-1911) และได้เปิดให้สาธารณชนเข้าชมเป็นครั้งแรก พร้อมด้วยคอลเลกชันงานศิลปะของจักรพรรดิอันล้ำค่า

ซ่าน จี้เซียง อดีตภัณฑารักษ์พิพิธภัณฑ์พระราชวัง กล่าวว่า “สมบัติล้ำค่าที่ครั้งหนึ่งเคยสงวนไว้สำหรับจักรพรรดิได้กลายเป็นมรดกทางวัฒนธรรมร่วมกันของชาวจีนทั้งชาติ การเปลี่ยนแปลงครั้งนี้ถือเป็นการบุกเบิกและก้าวสู่ยุคสมัยใหม่”

ปัจจุบัน พิพิธภัณฑ์แห่งนี้ติดอันดับพิพิธภัณฑ์ที่มีผู้เข้าชมมากที่สุดในโลก ในปี 2552 มีผู้เข้าชมทะลุ 10 ล้านคนเป็นครั้งแรก และในปี 2567 ตัวเลขนี้ทะลุ 17.6 ล้านคน

ในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา พิพิธภัณฑ์ได้บันทึกโบราณวัตถุและโครงสร้างโบราณไว้ในรูปแบบดิจิทัลมากกว่า 1 ล้านชิ้น และเผยแพร่ภาพความละเอียดสูงของโบราณวัตถุกว่า 100,000 ชิ้นทางออนไลน์ ซึ่งช่วยเพิ่มการเข้าถึงคอลเลกชันของสาธารณชนได้เป็นอย่างมาก

ขณะนี้ พิพิธภัณฑ์กำลังสร้างสาขาใหม่ที่เขตไห่เตี้ยนในกรุงปักกิ่ง เพื่อให้สาธารณชนจำนวนมากขึ้นสามารถเข้าถึงโบราณวัตถุต่าง ๆ ได้

ตามข้อมูลจากเจ้าหน้าที่พิพิธภัณฑ์ ด้วยพื้นที่จัดนิทรรศการขนาด 33,000 ตารางเมตร สาขาใหม่นี้จะสามารถจัดแสดงโบราณวัตถุได้ 20,000 ถึง 30,000 ชิ้นต่อปี ซึ่งมากกว่าจำนวนที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑ์พระราชวังถึงสองถึงสามเท่า

ประสบการณ์ทันสมัย

ภายใต้ฉากหลังกำแพงสีแดงและกระเบื้องเคลือบสีเหลืองของพิพิธภัณฑ์พระราชวัง ผู้เยี่ยมชมวัยรุ่นจำนวนมากสวมชุดประจำชาติโพสท่าถ่ายรูปและดื่มด่ำไปกับอาคารที่มีอายุกว่า 600 ปีแห่งนี้

นักท่องเที่ยวยังสามารถเพลิดเพลินกับไอศกรีมรูปสัตว์ที่ตั้งอยู่บนหลังคาอาคารพระราชวังได้ที่ร้านอาหารภายในพิพิธภัณฑ์ หนึ่งในร้านอาหารเหล่านี้เคยถูกใช้เป็นห้องเก็บน้ำแข็งของราชวงศ์ชิงในสมัยราชวงศ์ชิง (ค.ศ.1644-1911)

สินค้าภายในและภายนอกพิพิธภัณฑ์ได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่องในช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา ปฏิทินพิพิธภัณฑ์พระราชวังเป็นสินค้าที่ผู้บริโภคชื่นชอบมากที่สุดในบรรดาสินค้าทางวัฒนธรรมและสินค้าสร้างสรรค์เกือบ 20,000 ชิ้น

มีการจัดพิมพ์ปฏิทินฯ เป็นประจำทุกปี ต่อเนื่องกันเป็นเวลา 17 ปี มียอดจำหน่ายสะสมมากกว่า 8.5 ล้านเล่ม ส่วนฉบับ ค.ศ.2025 ซึ่งประกอบด้วยภาพวัตถุ 400 ชิ้นจากคอลเล็กชันอันกว้างขวางของพิพิธภัณฑ์ มียอดจำหน่ายแล้ว 1.2 ล้านเล่ม

ผู้ซื้อบางรายแสวงหาแรงบันดาลใจจากลวดลายของโบราณในปฏิทิน ขณะที่บางรายมองว่าเป็นช่องทางในการนำเสนอวัฒนธรรมดั้งเดิมให้กับลูกหลาน ชาวเน็ตรายหนึ่งแสดงความคิดเห็นว่า“สำหรับฉันแล้ว นี่คือปฏิทินที่สวยงามที่สุด เต็มไปด้วยทั้งรูปภาพและข้อความ คุ้มค่าแก่การสะสมจริง ๆ”

พิพิธภัณฑ์พระราชวังได้สร้างความเชื่อมโยงที่มีความหมายระหว่างวัฒนธรรมดั้งเดิมและชีวิตสมัยใหม่ผ่านผลิตภัณฑ์เหล่านี้

การแลกเปลี่ยนทางวัฒนธรรม

ด้วยอิทธิพลที่เพิ่มมากขึ้นในระดับโลก พิพิธภัณฑ์พระราชวังจึงได้กลายเป็นประตูสู่การพบปะของวัฒนธรรมที่แตกต่างกันมากขึ้นเรื่อย ๆ

เมื่อต้นปีที่ผ่านมา พิพิธภัณฑ์ได้จัดนิทรรศการเกี่ยวกับอารยธรรมมิโนอันของกรีซ ซึ่งจัดโดยความร่วมมือระหว่างพิพิธภัณฑ์พระราชวัง พิพิธภัณฑ์โบราณคดีเฮราคลิออน และหน่วยงานด้านวัฒนธรรมกรีกอื่น ๆ นิทรรศการนี้ได้จัดแสดงโบราณวัตถุล้ำค่า 172 ชิ้น นับเป็นนิทรรศการอารยธรรมมิโนอันครั้งสำคัญครั้งแรกที่จัดขึ้นในประเทศจีน

ข้อมูลอย่างเป็นทางการแสดงให้เห็นว่าตั้งแต่ปี 2555 พิพิธภัณฑ์พระราชวังได้จัดนิทรรศการทางวัฒนธรรมเกือบ 30 ครั้งจากเอเชีย ยุโรป และอเมริกา และจัดนิทรรศการในต่างประเทศ 79 ครั้ง

พิพิธภัณฑ์ยังร่วมมือกับสถาบันต่าง ๆ เช่น พิพิธภัณฑ์ลูฟร์ พิพิธภัณฑ์อังกฤษ และพิพิธภัณฑ์ศิลปะเมโทรโพลิทัน เพื่อจัดนิทรรศการและฟอรั่มวิชาการร่วมกัน และส่งเสริมโครงการดิจิทัล

ความพยายามเหล่านี้ทำให้พิพิธภัณฑ์ได้รับชื่อเสียงระดับนานาชาติในฐานะสถาบันที่เปิดกว้าง ในเดือนพฤษภาคม เนื่องในโอกาสครบรอบ 100 ปีของพิพิธภัณฑ์ กรมไปรษณีย์แห่งสหประชาชาติได้ออกแสตมป์ที่ระลึก ซึ่งเป็นแสตมป์ชุดแรกที่อุทิศให้กับพิพิธภัณฑ์แห่งเดียว

อาทูล คาเร รองเลขาธิการสหประชาชาติฝ่ายสนับสนุนปฏิบัติการ กล่าวในพิธีเปิดตัวแสตมป์ว่า “พิพิธภัณฑ์พระราชวังได้นำอารยธรรมจีนมาพูดคุยกับคนทั่วโลกผ่านการจัดนิทรรศการ การวิจัย และความร่วมมือระหว่างประเทศ”

ภาพคู่โบราณ-ปัจจุบัน: หอแห่งความสามัคคี (เป่าเหอเตี้ยน หรือ Baohe
dian) ของพิพิธภัณฑ์พระราชวังในช่วงต้นศตวรรษที่ 20 (ภาพด้านบน จัดทำ
โดยพิพิธภัณฑ์พระราชวัง) และภาพด้านล่างถ่ายเมื่อวันที่ 10 ตุลาคม 2568
(ซินหัว) ในกรุงปักกิ่ง เมืองหลวงของจีน